Chłoniaki nie--Hodgkina są ósmą przyczyną zachorowań na nowotwory na świecie u mężczyzn i jedenastą u kobiet. Szacuje się, że chłoniaki tę diagnozuje się rocznie u ponad 350000 osób. Liczba zgonów wynosi około 200000. Chłoniaki nie-nie-Hodgkina stanowią około 3% zachorowań i zgonów na choroby nowotworowe u mężczyzn i 2.5% u kobiet. Około 40% zachorowań notuje się w krajach Ameryki Północnej i Unii Europejskiej.
Najwyższe współczynniki zachorowalności notuje się w USA, Australii i Europie Zachodniej (powyżej 10/105). W Europie Środkowej zachorowalność utrzymuje się na poziomie około 4/105. Najniższa zachorowalność charakteryzuje środkową i południowo-wschodnią Azję (<3/105). W Europie najniższą częstość obserwuje się na Bałkanach i w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce.
Zachorowalność
Udział chłoniaków nie-Hodgkina w zachorowaniach na nowotwory w Polsce wynosi około 2% u obu płci (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zachorowań na nowotwory układu chłonnego w Polsce w 2010
W 2010 roku zanotowano ponad 2800 zachorowań na te schorzenia (tab. 1).
Tabela 1. Zachorowalność na nowotwory układu chłonnego w Polsce w latach 1980-2010
Większość zachorowań na chłoniaki nie-Hodgkina występuje u osób między szóstą a ósmą dekadą życia (około 70% u obu płci). Chłoniaki nie-Hodgkina najczęściej występują w ósmej dekadzie życia, ale częstość ich występowania zaczyna wzrastać po 50 roku życia (rys. 2).
Rysunek 2. Zachorowalność na nowotwory układu chłonnego w Polsce w latach 2008-2010 w zależności od wieku
Chłoniaki nie-Hodgkina są również jedną z chorób nowotworowych stosunkowo często występujących u dzieci (0-19 lat): 7,5% nowotworów u chłopców, 5% u dziewcząt i młodych dorosłych: (20-44 lat) 5,2% u mężczyzn i 2,4% u kobiet.
W ciągu ostatnich trzech dekad zachorowalność na chłoniaki nie-Hodgkina mierzona współczynnikiem standaryzowanym zwiększała u obu płci. Można wyróżnić dwa okresy: ostatnie dwie dekady XX wieku z szybszym tempem wzrostu i pierwszą dekadę XXI wieku z wolniejszym wzrostem (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy zachorowalności na nowotwory układu chłonnego w Polsce w latach 1980-2010
Zachorowalność na chłoniaki nie-Hodgkina u mężczyzn w najmłodszej grupie wieku nie zmienia się znacząco w ciągu ostatnich 3 dekad (0,9/105 w 1980 roku wobec 1,0/105 w 2010 roku). Wśród dorosłych obserwowana jest tendencja rosnąc
a we wszystkich grupach wiekowych, przy czym wśród mężczyzn w średnim wieku (45-64 lat) od połowy lat 90 XX wieku doszło do wyraźnego osłabienia tempa wzrostu (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy zachorowalności na nowotwory układu chłonnego w Polsce w latach 1980-2010 w wybranych grupach wieku
Podobne tendencje widoczne są w populacji kobiet (rys. 4): u dzieci nie obserwuje się wzrostu umieralności, natomiast wśród młodych dorosłych (20-44 lat) i osób starszych (po 65 roku życia) widoczny jest wzrost zachorowalności; wyjątkiem pozostaje grupa kobiet w średnim wieku (45-64 lat), w której zachorowalność w ciągu ostatniej dekady wzrastała bardzo wolno.
Przeżycia
Wśród pacjentów, u których zdiagnozowano chłoniaki nie-Hodgkina w latach 2000-2002 1-roczne wskaźniki przeżyć wynosiły 68,0% u mężczyzn i 71,1% u kobiet. W latach 2003-2005 wskaźnik przeżyć 1-rocznych nie uległ znaczącej zmianie: wśród mężczyzn wynosił 68,5%, wśród kobiet do 70,2% (rys. 5) zdiagnozowanych.
Rysunek 5. Wskaźniki 1-rocznych przeżyć względnych u chorych na nowotwory układu chłonnego w Polsce
Wskaźniki 5-letnich przeżyć wśród pacjentów z chłoniakami nie-Hodgkina w ciągu pierwszej dekady XXI poprawiły się nieznacznie: u mężczyzn z 42,9% do 46,9%, natomiast u kobiet z 45,7% do 49,1% (rys. 6).
Rysunek 6. Wskaźniki 5-letnich przeżyć względnych u chorych na nowotwory układu chłonnego w Polsce
Polska na tle Europy
W 2010 roku w Polsce częstość zachorowań na chłoniaki nie-Hodgkina była u niższa niż średnia dla krajów Unii Europejskiej (dane z 2009 roku) o około 45% u obu płci (rys. 7).
Rysunek 7. Porównanie zachorowalności na nowotwory układu chłonnego w Polsce i w krajach Unii Europejskiej (27)
Umieralność
Chłoniaki nie-Hodgkina stanowią u mężczyzn około 1,5% zgonów, u kobiet 1,7% (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zgonów na nowotwory układu chłonnego w Polsce w 2010 roku
W 2010 roku stwierdzono w Polsce około 1500 przypadków zgonu z powodu tego schorzenia (tab. 1).
Tabela 1. Umieralność na nowotwory układu chłonnego w Polsce w latach 1965-2010
Liczba zgonów z powodu chłoniaków nie-Hodgkina zaczyna zwiększać się po 50 roku życia u obu płci, a najwięcej zgonów notuje się w ósmej dekadzie życia. Między 55 a 79 rokiem życia przypada 65% zgonów u obu płci (rys. 2).
Rysunek 2. Umieralność na nowotwory układu chłonnego w Polsce w latach 2008-2010 w zależności od wieku
Cząstkowe współczynniki umieralności wzrastają począwszy od 50 roku życia osiągając maksimum w dziewiątej dekadzie życia. Zgony z powodu chłoniaków nie-Hodgkina są jedną z częstszych nowotworowych przyczyn zgonu u dzieci (0-19 lat): 4,1% u chłopców i 7,9 u dziewcząt i młodych dorosłych (20-44 lat): 5,2% u mężczyzn i 3,2% u kobiet.
Zarówno wśród mężczyzn jak i u kobiet obserwowano wzrost umieralności z powodu chłoniaków nie-Hodgkina do początku XXI wieku, kiedy nastąpiło zatrzymanie wzrostu (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy umieralności na nowotwory układu chłonnego w Polsce w latach 1965-2010
W populacji mężczyzn w grupie 20-44 lata umieralność utrzymuje się na stałym, niskim poziomie od połowy lat 60. XX wieku. Wśród mężczyzn w średnim wieku (45-64 lat) wzrost utrzymywał się do początku XXI wieku, po czym nastąpiło odwrócenie trendu i od około dekady widoczna jest malejąca tendencja. Wśród najstarszych mężczyzn wzrost umieralności został zahamowany w ostatniej dekadzie (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy umieralności na nowotwory układu chłonnego w Polsce w latach 1965-2010 w wybranych grupach wieku
Podobny przebieg trendów czasowych widoczny jest wśród kobiet: stabilizacja umieralności wśród młodych dorosłych (20-44 lat) i w początku ostatniej dekady odwrócenie rosnącego trendu u kobiet w średnim wieku (45-64 lata) i zatrzymanie rosnącego trendu wśród najstarszych kobiet (po 65 roku życia) (rys. 4).
Polska na tle Europy
Umieralność z powodu chłoniaków nie-Hodgkina jest w Polsce niższa niż średnia dla Unii Europejskiej u mężczyzn (2,8/105 wobec 3,6/105) i u kobiet (1,8/105 wobec 2,2/105) (rys. 5).
Rysunek 5. Porównanie umieralności na nowotwory układu chłonnego w Polsce i w krajach Unii Europejskiej (27)
