Nowotwory piersi są największym problemem onkologicznym w krajach rozwiniętych, są również narastającym problemem w krajach rozwijających się. W krajach rozwiniętych występuje połowa zachorowań, natomiast większość zgonów notuje się w krajach słabiej rozwiniętych (60%). W krajach członkowskich Unii Europejskiej w 2008 roku u ponad 330 tysięcy kobiet zdiagnozowano raka piersi, około 89 tysięcy umarło z tego powodu. Około 1,33 mln kobiet żyje z diagnozą raka piersi postawioną w ciągu poprzedzających 5 lat.
Zachorowalność
Nowotwory złośliwe piersi stanowią u kobiet 22% zachorowań (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zachorowań na nowotwory piersi w Polsce w 2013 roku
Liczba zachorowań na nowotwory złośliwe piersi wynosiła w 2010 roku prawie 16000 (tab. 1).
Tabela 1. Zachorowalność na nowotwory piersi w Polsce w latach 1980-2013
Po 50 roku życia występuje 80% zachorowań na raka piersi, przy czym prawie 50% zachorowań diagnozuje się między 50 a 69 rokiem życia (rys. 2). Ryzyko zachorowania raka piersi wzrasta z wiekiem aż do połowy siódmej dekady życia (ponad 200/105), po czym zmniejsza się (rys. 2).
Rysunek 2. Zachorowalność na nowotwory piersi w Polsce w latach 2011-2013 w zależności od wieku
Zachorowalność na nowotwory złośliwe piersi w ciągu ostatnich trzech dekad wzrosła ponad 2-krotnie (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy zachorowalności na nowotwory piersi w Polsce w latach 1980-2013
Zachorowalność u dorosłych kobiet w wieku przedmenopauzalnym (20-49 lat) wzrosła ciągu ostatnich trzech dekad około 1,7 razy. Najwyższy wzrost ryzyka zachorowania notuje się wśród kobiet w wieku 50-69 lat, przy czym największy wzrost zachorowalności obserwowano w ostatnich dwóch dekadach (1990-2010). U kobiet po 70 roku życia tempo wzrostu zachorowalności wyhamowało w latach 90. ubiegłego wieku (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy zachorowalności na nowotwory piersi w Polsce w latach 1980-2013 w wybranych grupach wieku
Przeżycia
Wśród kobiet, u których zdiagnozowano nowotwory piersi w latach 2000-2002 1-roczne wskaźniki przeżyć wynosiły 92,8%, natomiast w latach 2003-2005 93,2%. kobiet. Przeżycia 5-letnie wśród pacjentek z nowotworami piersi w ciągu pierwszej dekady XXI nieznacznie wzrosły: z 75,0% w latach 2000-2002 do 77,2% w latach 2003-2005 (rys. 5).
Rysunek 5. Wskaźniki 1-rocznych i 5-letnich przeżyć względnych u chorych na nowotwory piersi w Polsce
Polska na tle Europy
W 2010 roku w Polsce częstość zachorowań na nowotwory piersi była o 35% niższa niż średnia dla krajów Unii Europejskiej (dane z 2009 roku) (rys. 6).
Rysunek 6. Porównanie zachorowalności na nowotwory piersi w Polsce i w krajach Unii Europejskiej (27)
Umieralność
Nowotwory złośliwe piersi powodują 13% zgonów nowotworowych u kobiet (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zgonów na nowotwory piersi w Polsce w 2013 roku
Liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych piersi wynosiła w 2010 roku ponad 5000 (tab. 1).
Tabela 1. Umieralność na nowotwory piersi w Polsce w latach 1965-2013
Większość zgonów z powodu nowotworów złośliwych piersi występuje po 50 roku życia (90%), przy czym odsetek zgonów w kolejnych 5-letnich grupach wiekowych utrzymuje się na podobnym poziomie (około 10% zgonów). Ryzyko zgonu z powodu tego nowotworu systematycznie wzrasta wraz z przechodzeniem do starszych grup wiekowych (rys. 2).
Rysunek 2. Umieralność na nowotwory piersi w Polsce w latach 2011-2013 w zależności od wieku
Wzrost umieralności utrzymywał się w Polsce do połowy lat 80. XX wieku, po czym nastąpiła stabilizacja współczynników na poziomie 15-16/105. Od połowy lat 90. ubiegłego wieku utrzymuje się spadek umieralności z powodu raka piersi (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy umieralności na nowotwory piersi w Polsce w latach 1965-2013
W populacji kobiet przed menopauzą (20-49 lat) po okresie nieznacznego wzrostu umieralności w ciągu ostatnich 15 lat obserwuje się spadek ryzyka zgonu (9,9/105 w 1994 roku wobec 6,3/105 w 2010 roku). W grupie kobiet w wieku 50-69 lat wzrost umieralności utrzymywał się w latach 1965-1982, w kolejnej dekadzie współczynniki umieralności utrzymywały się na stałym poziomie (około 55/105) i od początku lat 90 XX wieku widoczna jest tendencja malejąca. W najstarszej grupie wiekowej (powyżej 70 roku życia) wzrost umieralności utrzymywał się do połowy lat 90. ubiegłego wieku i od tego czasu utrzymuje się plateau (na poziomie około 90/105) (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy umieralności na nowotwory piersi w Polsce w latach 1965-2013 w wybranych grupach wieku
Polska na tle Europy
Umieralność z powodu nowotworów piersi w Polsce jest niecałe 20% niższa niż przeciętna dla krajów Unii Europejskiej (rys. 5).
Rysunek 5. Porównanie umieralności na nowotwory piersi w Polsce i w krajach Unii Europejskiej (27)
