Zachorowalność
Nowotwory jądra stanowią 1,6% zachorowań na nowotwory złośliwe u mężczyzn, przy czym wśród młodych dorosłych (20-44 lat) są najczęściej występującym nowotworem (25% zachorowań w tej grupie wiekowej) (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zachorowań na nowotwory jadra w Polsce w 2010 roku
Liczba zachorowań na raka jądra w ciągu ostatnich 3 dekad wzrosła 3-krotnie i w 20101 roku zanotowano prawie 1100 zachorowań (tab. 1).
Tabela 1. Zachorowalność na nowotwory jadra w Polsce w latach 1980-2010
Większość zachorowań na nowotwory złośliwe jądra występuje między 20 a 39 rokiem życia (70% zachorowań) (rys. 2).
Rysunek 2. Zachorowalność na nowotwory jadra w Polsce w latach 2008-2010 w zależności od wieku
Ryzyko zachorowania raka jądra gwałtownie wzrasta po 15 roku życia osiągając szczyt między około 30 roku życia (rys. 2). Nowotwory jądra stanowią ponad 9% zachorowań u dzieci (0-19 lat).
Zachorowalność na nowotwory złośliwe jądra u mężczyzn zwiększa się w ciągu ostatnich trzech dekad osiągając w 20101 roku poziom 5,1/105 (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy zachorowalności na nowotwory jadra w Polsce w latach 1980-2010
Trend zachorowalności na nowotwory złośliwe jądra u dzieci (0-19 lat) wykazuje w ciągu ostatnich trzech dekad tendencję wzrostową. Wśród młodych dorosłych tempo wzrostu zachorowalności jest najwyższe a współczynnik zachorowalności wzrósł w latach 1980-2010 ponad 3-krotnie. Wśród mężczyzn w średnim wieku (45-64 lat) zachorowalność nieznacznie wzrastała w ciągu minionych trzech dekad. Jedyną grupą wiekową, w której zachorowalność wykazuje malejącą tendencję są mężczyźni po 65 roku życia (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy zachorowalności na nowotwory jadra w Polsce w latach 1980-2010 w wybranych grupach wieku
Przeżycia
Wśród pacjentów, u których zdiagnozowano raka jądra w latach 2000-2002 1-roczne wskaźniki przeżyć wynosiły 93,9%; w kolejnym okresie (diagnoza w latach 2003-2005) wskaźnik ten nie zmienił się znacząco (rys. 5).
Rysunek 5. Wskaźniki 1-rocznych i 5-letnich przeżyć względnych u chorych na nowotwory jadra w Polsce
Przeżycia 5-letnie wśród pacjentów z nowotworami jądra w ciągu pierwszej dekady XXI pozostały na stałym poziomie: 87,7% u pacjentów diagnozowanych w latach 2000-2002 i 87,6% u pacjentów diagnozowanych w latach 2003-2005 (rys. 5).
Polska na tle Europy
W 2010 roku w Polsce częstość zachorowań na nowotwory jądra była u niższa niż średnia dla krajów Unii Europejskiej (dane z 2009 roku): 5,1/105 wobec 6,0/105 (rys. 6).
Rysunek 6. Porównanie zachorowalności na nowotwory jadra w Polsce i w krajach Unii Europejskiej (27)
Umieralność
Nowotwory złośliwe jądra powodują u mężczyzn około 0,2% zgonów nowotworowych (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zgonów na nowotwory jadra w Polsce w 2010 roku
Nowotwory jądra są przyczyną 3% zgonów nowotworowych u dzieci (0-19 lat). Liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych jądra od połowy lat 60 XX wieku wzrosła prawie dwukrotnie. W 2010 roku stwierdzono 123 zgony z powodu nowotworów jądra (tab. 1).
Tabela 1. Umieralność na nowotwory jadra w Polsce w latach 1965-2010
Większość zgonów z powodu nowotworów złośliwych jądra występuje między 20 a 39 rokiem życia (55%). Po 40 roku życia liczba zgonów stabilizuje się na poziomie 4-6 w każdej kolejnej 5-letniej grupie wiekowej (rys. 2). Współczynniki umieralności wykazują bimodalną zależność od wieku ze szczytem na przełomie trzeciej i czwartej dekady życia oraz w dziewiątej dekadzie życia (rys. 2).
Rysunek 2. Umieralność na nowotwory jadra w Polsce w latach 2008-2010 w zależności od wieku
Umieralność z powodu raka jądra wzrastała w Polsce do początku lat 90 XX wieku, po czym nastąpiła zmiana tendencji z wyraźnym malejącym trendem (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy umieralności na nowotwory jadra w Polsce w latach 1965-2010
Umieralność z powodu raka jądra u młodych mężczyzn (20-44) w Polsce wykazywała tendencję rosnącą do początku XX wieku, po czym nastąpiło odwrócenie trendu. Wśród mężczyzn w średnim wieku wzrost umieralności utrzymywał się do początku lat 90 XX wieku, po czym nastąpił spadek umieralności. W najstarszej grupie wiekowej umieralność utrzymywała się na stałym poziomie do początku lat 90 ubiegłego wieku (około 2/105) i od tego czasu trwa spadek umierlności (do 0,7/105 w 2010 roku (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy umieralności na nowotwory jadra w Polsce w latach 1965-2010 w wybranych grupach wieku
Polska na tle Europy
Umieralność z powodu nowotworów jądra w Polsce jest nico wyższa niż przeciętna dla krajów Unii Europejskiej - w 2010 roku współczynnik umieralności wynosił 0,5/105, natomiast średnia dla krajów Unii Europejskiej (dane z 2009 roku) – 0,3/105 (rys. 5).
Rysunek 5. Porównanie umieralności na nowotwory jadra w Polsce i w krajach Unii Europejskiej (27)
