Zachorowalność
Nowotwory złośliwe odbytnicy stanowią u mężczyzn 5,4%, a u kobiet 3,8% zachorowań (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zachorowań na nowotwory odbytnicy w Polsce w 2010 roku
Liczba zachorowań na nowotwory złośliwe odbytnicy wynosiła w 2010 roku 6448, z czego u mężczyzn prawie 3800 i ponad 2600 u kobiet (tab. 1).
Tabela 1. Zachorowalność na nowotwory odbytnicy w Polsce w latach 2000-2010
Najwięcej zachorowań na nowotwory złośliwe odbytnicy przypada u mężczyzn między szóstą a ósmą dekadą życia, u kobiet w ósmej dekadzie życia (rys. 2). Ryzyko zachorowania raka odbytnicy wzrasta z wiekiem, przy czym u mężczyzn jest około 2 razy wyższe niż u kobiet. U mężczyzn częstość zachorowań osiąga szczyt w ósmej dekadzie życia (ponad 120/105). Wśród kobiet ryzyko zachorowania najwyższe wartości osiąga podobnie jak u mężczyzn w ósmej - dziewiątej dekadzie życia (55/105 ) (rys. 2).
Rysunek 2. Zachorowalność na nowotwory odbytnicy w Polsce w latach 2008-2010 w zależności od wieku
Zachorowalność na nowotwory złośliwe odbytnicy u mężczyzn od początku XXI wieku charakteryzowała się niewielkim wzrostem u mężczyzn i stabilizacją u kobiet (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy zachorowalności na nowotwory odbytnicy w Polsce w latach 1999-2010
Trendy zachorowalności na nowotwory złośliwe odbytnicy w grupach wiekowych powielają prawidłowości obserwowane w populacji generalnej. Zachorowalność na raka odbytnicy u mężczyzn w średnim wieku ustabilizowała się na poziomie około 30/105. Wśród starszych mężczyzn (po 65 roku życia) utrzymywał się wzrost zachorowalności (do około 102/105 w 2010 roku). U kobiet w średnim i starszym wieku zachorowalność utrzymywała się na stosunkowo stałym poziomie, odpowiednio 15/105 i 50/105 (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy zachorowalności na nowotwory odbytnicy w Polsce w latach 1999-2010 w wybranych grupach wieku
Przeżycia
Wśród pacjentów, u których zdiagnozowano raka odbytnicy w latach 2000-2002 1-roczne wskaźniki przeżyć wynosiły 74,1% u mężczyzn i 72,3% u kobiet. W latach 2003-2005 wskaźnik przeżyć 1-rocznych uległ nieznacznej poprawie: wśród mężczyzn do 75,6%, wśród kobiet do 74,3% (rys. 5).
Rysunek 5. Wskaźniki 1-rocznych przeżyć względnych u chorych na nowotwory odbytnicy w Polsce
Przeżycia 5-letnie wśród pacjentów z nowotworami odbytnicy w ciągu pierwszej dekady XXI nieznacznie wzrosły: u mężczyzn z 43,q% do 46,9%, natomiast u kobiet z 43,6% do 47,7% (rys. 6).
Rysunek 6. Wskaźniki 5-letnich przeżyć względnych u chorych na nowotwory odbytnicy w Polsce
Umieralność
Nowotwory złośliwe odbytnicy powodują około 4% zgonów nowotworowych (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zgonów na nowotwory odbytnicy w Polsce w 2010 roku
Liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych odbytnicy wynosiła w 2010 roku prawie 3500, z czego ponad 2000 u mężczyzn i ponad 1400 u kobiet (tab. 1). Liczba zgonów u mężczyzn w latach 2000-2010 wzrosła o około 70%, u kobiet o prawie 30%.
Tabela 1. Umieralność na nowotwory odbytnicy w Polsce w latach 2000-2010
Najwięcej zgonów z powodu nowotworów złośliwych odbytnicy występuje w ósmej dekadzie życia u mężczyzn i w dziewiątej u kobiet. Ryzyko zgonu z powodu tego nowotworu wzrasta wraz z wiekiem począwszy od szóstej dekady życia i najwyższe wartości osiąga po 80 roku życia (około 90/105 u mężczyzn i około 55/105 u kobiet) (rys. 2).
Rysunek 2. Umieralność na nowotwory odbytnicy w Polsce w latach 2008-2010 w zależności od wieku
W ciągu ostatniej dekady w populacji mężczyzn utrzymuje się stały wzrost umieralności; w populacji kobiet umieralność pozostaje na stałym poziomie (około 3/105) (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy umieralności na nowotwory odbytnicy w Polsce w latach 1999-2010
Umieralność z powodu nowotworów odbytnicy w grupie mężczyzn w średnim wieku wzrastała nieznacznie w ostatniej dekadzie. Wśród mężczyzn w starszym wieku (ponad 65 lat) trwa wzrost umieralności (rys. 4). W populacji kobiet w obu grupach wiekowych umieralność charakteryzuje się stałym poziomem (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy umieralności na nowotwory odbytnicy w Polsce w latach 1999-2010 w wybranych grupach wieku
