Zachorowalność
Nowotwory złośliwe okrężnicy stanowią u mężczyzn około 7%, a u kobiet 6% zachorowań (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zachorowań na nowotwory okrężnicy w Polsce w 2010 roku
Liczba zachorowań na nowotwory złośliwe okrężnicy wynosiła w 2010 roku ponad 9100, z czego u mężczyzn ponad 4800 i ponad 4300 u kobiet. Od 1990 roku nastąpił ponad 2-krotny wzrost liczby zachorowań u obu płci (tab. 1).
Tabela 1. Zachorowalność na nowotwory okrężnicy w Polsce w latach 1990-2010
Większość zachorowań na nowotwory złośliwe okrężnicy występuje po 50 roku życia (94%), przy czym ponad 60% zachorowań u obu płci przypada na populację osób starszych (po 65 roku życia) (rys. 2). Ryzyko zachorowania raka okrężnicy wzrasta z wiekiem, przy czym u mężczyzn jest około 1,5-2 razy wyższe niż u kobiet. U mężczyzn częstość zachorowań osiąga szczyt na przełomie ósmej i dziewiątej dekady życia (około 180/105). Wśród kobiet ryzyko zachorowania najwyższe wartości osiąga podobnie jak u mężczyzn w ósmej - dziewiątej dekadzie życia (90/105 ) (rys. 2).
Rysunek 2. Zachorowalność na nowotwory okrężnicy w Polsce w latach 2008-2010 w zależności od wieku
Zachorowalność na nowotwory złośliwe okrężnicy u mężczyzn do początku XXI wieku charakteryzowała się tendencją wzrostową obserwowaną u obu płci (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy zachorowalności na nowotwory okrężnicy w Polsce w latach 1990-2010
Trendy zachorowalności na nowotwory złośliwe okrężnicy w grupach wiekowych powielają prawidłowości obserwowane w populacji generalnej, przy czym zachorowalność u mężczyzn, szczególnie najstarszych (ponad 65 lat) ma najwyższe tempo wzrostu (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy zachorowalności na nowotwory okrężnicy w Polsce w latach 1990-2010 w wybranych grupach wieku
Przeżycia
Wśród pacjentów, u których zdiagnozowano raka okrężnicy w latach 2000-2002 1-roczne wskaźniki przeżyć wynosiły 67,1% u mężczyzn i 66,2% u kobiet. W latach 2003-2005 wskaźnik przeżyć 1-rocznych uległ poprawie: wśród mężczyzn do 70,0%, wśród kobiet do 68,6% (rys. 5).
Rysunek 5. Wskaźniki 1-rocznych przeżyć względnych u chorych na nowotwory okrężnicy w Polsce
Przeżycia 5-letnie wśród pacjentów z nowotworami okrężnicy w ciągu pierwszej dekady XXI wzrosły: u mężczyzn z 44,0% do 48,2%, natomiast u kobiet z 44,6% do 48,8% (rys. 6).
Rysunek 6. Wskaźniki 5-letnich przeżyć względnych u chorych na nowotwory okrężnicy w Polsce
Umieralność
Nowotwory złośliwe okrężnicy powodują 7% zgonów nowotworowych u mężczyzn i 8% u kobiet (rys. 1).
Rysunek 1. Częstość zgonów na nowotwory okrężnicy w Polsce w 2010 roku
Liczba zgonów z powodu nowotworów złośliwych okrężnicy wynosiła w 2010 roku ponad 7000, z czego około 3800 u mężczyzn i 33000 u kobiet (tab. 1). Liczba zgonów u mężczyzn w latach 1990-2010 wzrosła ponad 3-krotnie, u kobiet ponad 2-krotnie.
Tabela 1. Umieralność na nowotwory okrężnicy w Polsce w latach 1990-2010
Większość zgonów z powodu nowotworów złośliwych okrężnicy występuje po 55 roku życia (ponad 90%). Najwięcej zgonów u mężczyzn notuje się w 8. dekadzie życia, u kobiet na przełomie ósmej i dziewiątej dekady życia. Ryzyko zgonu z powodu tego nowotworu wzrasta wraz z wiekiem począwszy od szóstej dekady życia i najwyższe wartości osiąga po 80 roku życia (około 210/105 u mężczyzn i około 140/105 u kobiet) (rys. 2).
Rysunek 2. Umieralność na nowotwory okrężnicy w Polsce w latach 2008-2010 w zależności od wieku
W ciągu ostatnich dwóch dekad w populacji mężczyzn utrzymuje się stały wzrost umieralności. W populacji kobiet wzrost umieralności został zahamowany około 2000 roku i od tego czasu umieralność pozostaje na stałym poziomie (około 7/105) (rys. 3).
Rysunek 3. Trendy umieralności na nowotwory okrężnicy w Polsce w latach 1990-2010
Umieralność z powodu nowotworów okrężnicy w grupie osób w średnim wieku po początkowym wzroście ustabilizowała się na stałym poziomie około 2000 roku (około 20/105 u mężczyzn i około 12/105 u kobiet. Wzrost umieralności u starszych mężczyzn (ponad 65 lat) utrzymuje się od dwóch dekad. Wśród starszych kobiet umieralność po okresie wzrostu do 2000 roku utrzymuje się na stałym poziomie (około 60/105) (rys. 4).
Rysunek 4. Trendy umieralności na nowotwory okrężnicy w Polsce w latach 1990-2010 w wybranych grupach wieku
