Czym są nowotwory złośliwe tkanki kostnej i chrząstki?
Nowotwory tkanki kostnej i chrząstki jest to różnorodna grupa nowotworów. W kościach i chrząstce znacznie częściej występują nowotwory łagodne i zmiany guzopodobne lub przerzuty innych nowotworów, głównie raków piersi, gruczołu krokowego, nerki czy płuca. Pierwotne nowotwory złośliwe kości stanowią zaledwie 0,2% wszystkich nowotworów u osób dorosłych, u dzieci odsetek ten jest wyższy i wynosi 5-7%.
Najczęstszym pierwotnym nowotworem kości, czyli wywodzącym się bezpośrednio z tkanki kostnej, jest osteosarcoma, czyli mięsak kościopochodny. W Polsce notuje się około 60-100 nowych zachorowań na osteosarcoma rocznie. Obserwuje się dwa szczyty zachorowań: pierwszy – od okresu dojrzewania płciowego do 3. dekady życia (80% zachorowań) oraz drugi – w 6-7. dekadzie życia (20%).
Ryc. Szkielet człowieka
U chorych do 20. roku życia drugim pod względem częstości występowania pierwotnym nowotworem złośliwym kości jest mięsak Ewinga. Występuje głównie u dzieci i młodzieży, rzadziej zdarzają się zachorowania u dorosłych pacjentów. Średni wiek rozpoznania choroby to 15 lat, z przewagą mężczyzn. W Polsce notuje się około 40-60 nowych rozpoznań rocznie.
U dorosłych drugim najczęściej występującym złośliwym nowotworem kości jest chondrosarcoma, mięsak wywodzący się z chrząstki. Zachorowania najczęściej dotyczą pacjentów w wieku pomiędzy 30 a 60 lat, porównywalnie u obu płci.
Ryc. Schemat stawu kolanowego
Podstawą postępowania diagnostyczno-terapeutycznego u chorych na mięsaki kości lub chrząstki jest właściwe rozpoznanie histopatologiczne (czyli mikroskopowa ocena pobranego materiału) oraz wielodyscyplinarne podejście do chorego z udziałem patologów, biologów molekularnych, radiologów, chirurgów, radioterapeutów oraz onkologów klinicznych (hematoonkologów dziecięcych). Według zaleceń Europejskiego Towarzystwa Onkologii Medycznej (ang. European Society of Medical Oncology, ESMO) wszyscy z podejrzeniem pierwotnego złośliwego nowotworu kości powinny zostać skierowani przed wykonaniem biopsji do ośrodka referencyjnego o dużym doświadczeniu klinicznym oraz z wysokospecjalistycznymi procedurami diagnostyczno-terapeutycznymi.
