Podział nowotworów
Omówione procesy dotyczyły ogólnego poglądu na powstawanie nowotworu. Warto pamiętać, że jest to grupa niejednorodna. Pacjent często spotyka się z pojęciem nowotworu łagodnego, złośliwego czy też miejscowo złośliwego.
Nowotwory łagodne
Nowotwory łagodne to nowe masy tkankowe, które rosną powoli przesuwając, ale nie niszcząc sąsiednich tkanek. W pewnych przypadkach wzrost guza zostaje zatrzymany na długie okresy. W przeważającej większości otoczone są torebką. Komórki nowotworowe są dobrze zróżnicowane, czyli podobne do komórek tkanki, z której się wywodzą. Leczenie takiej zmiany jest skuteczne, gdyż po jej usunięciu (resekcji) nie następują nawroty. Nowotwór łagodny nie nacieka węzłów chłonnych, nie daje przerzutów.
Nowotwory miejscowo złośliwe
Nowotwory miejscowo złośliwe to grupa, która może naciekać i niszczyć okoliczne tkanki bądź powodować objawy z ich ucisku. Dodatkowo po usunięciu mogą dawać wznowy i powodować nawrót choroby. Przykładem mogą być guzy mieszane ślinianek bądź niektóre glejaki.
Nowotwory złośliwe
Nowotwory złośliwe to najgroźniejsza grupa chorób. Nie posiadają torebki, a tym co może je charakteryzować jest wzrost naczyń w ich obrębie i szybkie tempo rozwoju. Naciekają sąsiadujące struktury oraz mogą dawać przerzuty do odległych narządów. Ich budowa oceniana pod mikroskopem jest odmienna od prawidłowej. Komórki w ich obrębie często się dzielą, mogą mieć zmieniony kształt i nie spełniają swojej funkcji.
Należy mieć na uwadze, że nie jest to ścisły podział. Nierzadko nowotwór może mieć cechy spełniające kryteria z różnych grup – na przykład posiadać torebkę, a mimo to dawać przerzuty odległe.
Dla ułatwienia podziału przyjmuje się zasadę, iż nowotworami złośliwymi nazywamy nowotwory mogące dawać przerzuty.
Kolejny bardzo istotny podział nowotworów to rozróżnienie na typ nabłonkowy i nienabłonkowy. Podział opiera się na tym z jakiej tkanki wywodzi się nowotwór.
Nabłonek wyściela przewód pokarmowy i bierze udział we wchłanianiu pokarmów. Może też tworzyć tak zwany nabłonek wydzielniczy (gruczołowy) oraz transportować i wydzielać substancje jak hormony, pot i ślina. Tkanka nabłonkowa może mieć również wypustki ruchowe – rzęski, za pomocą których transportuje drobiny dostające się do układu oddechowego i przesuwa je na zewnątrz. To tylko nieliczne z wielu funkcji nabłonków.
Nowotwory nabłonkowe
Łagodne nowotwory nabłonkowe to przede wszystkim gruczolak, brodawczak i torbielak, w zależności od typu nabłonka z którego wywodzi się zmiana.
W przypadku złośliwych nowotworów nabłonkowych pojawia się pojęcie raka. Rak jest to określenie dotyczące tylko tej grupy nowotworów. Jego nazwę tworzy się dodając nazwę rodzaju nabłonka macierzystego i tak mamy dla przykładu rak gruczołowy, rak płaskonabłonkowy i tak dalej.
Nowotwory nienabłonkowe
W przypadku łagodnych nowotworów nienabłonkowych nazwy powstają poprzez przekształcenie nazwy tkanki z której się wywodzą np. mięśniak, tłuszczak, a w przypadku złośliwych używa się słowa mięsak: mięsak naczyniowy (naczyniakomięsak) mięsak tłuszczakowy (tłuszczakomięsak) itd.
Inne ważne typy to m.in. czerniak – nowotwór wywodzący się z komórek barwnikowych, chłoniaki – nowotwór złośliwy układu chłonnego, białaczka – biorąca początek z komórek krwiotwórczych, znajdujących się w szpiku.
