Czym są nowotwory płuca i opłucnej?
Nowotwory płuca wywodzą się z komórek wyściełających drogi oddechowe i są również nazywane nowotworami oskrzelopochodnymi. Ich miejscem powstawania są oskrzela główne, mniejsze oskrzela prowadzące do segmentów płuca lub drobne oskrzeliki prowadzące do pęcherzyków płucnych. Gdy chodzi o nowotwory pochodzące z dużych oskrzeli, mówimy o nowotworach zlokalizowanych centralnie (położonych w pobliżu śródpiersia), natomiast guzy pochodzące z drobnych oskrzelików mają zazwyczaj położenie „obwodowe”, czyli zlokalizowane na obwodzie płuca. Do powstania nowotworu dochodzi na skutek przemiany komórek prawidłowego nabłonka oddechowego w wyniku zaburzeń (w większości mutacji) genów ważnych dla wzrostu komórki i jej podziałów. Zaburzenia te powstają najczęściej na skutek działania czynników rakotwórczych.
Rak płuca, czyli oskrzelopochodny nowotwór złośliwy wywodzący się z nabłonka dróg oddechowych, stanowi zdecydowaną większość nowotworów płuca i jest najczęstszym nowotworem złośliwym w Polsce zarówno pod względem liczby zachorowań (ok. 21 tys. Rocznie), jak i liczby zgonów. Do rzadszych nowotworów płuca (ok. 1%) należą chłoniaki oraz nowotwory nienabłonkowe.
Najczęstszym nowotworem opłucnej (surowiczej błony otaczającej przestrzeń, w której zamknięte jest płuco) jest międzybłoniak (mesothelioma). Jest to złośliwy nowotwór wywodzący się z komórek międzybłonka i szerzący się w sposób rozlany na powierzchni opłucnej. Rozrost międzybłoniaka charakteryzuje się tworzeniem guzków, z czasem tworzących naciek obejmujący szeroko opłucną i naciekający ścianę klatki piersiowej i przyległe struktury śródpiersia. W przebiegu międzybłoniaka często dochodzi do tworzenia płynu wysiękowego, gromadzącego się w opłucnej i powodującego dolegliwości w postaci duszności. W Polsce odnotowuje się ok. 120 zachorowań na międzybłoniaka rocznie.
Ryc. Schemat anatomiczny płuc ze schematem pęcherzyków płucnych
