Leczenie
Celem leczenia chorych na chłoniaka rozlanego z dużych komórek B, podobnie jak w przypadku chłoniaka Hodgkina, jest trwałe wyleczenie w pierwszym podejściu leczniczym.
Zasadniczą metodą leczenia jest immunochemioterapia z zastosowaniem przeciwciała wiążącego się z cząsteczką CD20 umiejscowioną w błonie komórkowej limfocytów B (rytuksymab) oraz chemioterapii wielolekowej (leki cytostatyczne, takie jak cyklofosfamid, doksorubicyna, winkrystyna, prednison – program R-CHOP). Stosuje się 6 do 8 cykli leczenia. Prawdopodobieństwo przeżycia 5-letniego po takim leczeniu wynosi od 50 do ponad 90%, zależnie od wyjściowych czynników rokowniczych.
Gdy występują zmiany masywne (wymiar zmiany powyżej 7 cm) lub znaczne zaawansowanie choroby, przed rozpoczęciem właściwego leczenia rozpoczyna się leczenie wstępne z zastosowaniem kortykosteroidów (hormonów kory nadnerczy) i cyklofosfamidu w niskich, podzielonych na mniejsze części dawkach, aby zapobiec groźnym powikłaniom metabolicznym wynikającym z gwałtownego rozpadu tkanek nowotworowych (zespół rozpadu guza). Konieczne jest także odpowiednie nawodnienie i monitorowanie czynności życiowych i funkcji metabolicznych chorego.
W przypadkach zajęcia płynu mózgowo-rdzeniowego konieczne jest rozszerzenie programu leczenia o leki przekraczające barierę krew/płyn mózgowo-rdzeniowy. Optymalną metoda jest stosowanie metotreksatu w wysokich dawkach dożylnie. Podawanie metotreksatu dokanałowo nie zapewnia stężeń terapeutycznych leku w całym ośrodkowym układzie nerwowym.
Ocena odpowiedzi na leczenie powinna być przeprowadzona z zastosowaniem badania PET/CT po upływie 6-8 tygodni od zakończenia leczenia. Negatywny wynik badania (nieobecność ognisk podwyższonej aktywności metabolicznej) oznacza osiągnięcie całkowitej remisji, nawet przy obecności przetrwałych zmian anatomicznych (pozostania podejrzanej tkanki w badaniu tomograficznym) i najprawdopodobniej wyleczenie. Obecność zmian aktywnych metabolicznie po leczeniu może oznaczać oporność choroby na leczenie lub wynik fałszywie dodatni. W takiej sytuacji należy dążyć do sprawdzenia zmiany aktywnej metabolicznie, najlepiej metodą nakłucia i badania mikroskopowego.
Gdy uzyskano całkowitą remisję choroby, rokowanie jest bardzo dobre – w 60-90% przypadków remisja jest trwała i chorzy mogą być uznani za wyleczonych. W dalszym postępowaniu wskazana jest obserwacja polegająca na okresowych badaniach kontrolnych (co 3 miesiące w pierwszym roku, co 6 miesięcy przez dalsze 2 lata, a następnie 1 raz w roku) obejmujących badanie lekarskie i badania krwi (morfologia z rozmazem, dehydrogenaza mleczanowa, badania biochemiczne). Badania obrazowe (tomografia, USG) wykonuje się jedynie w razie podejrzenia nawrotu choroby. W szczególności w ramach badań kontrolnych nie jest zalecane powtarzanie badania tomograficznego PET.
Gdy występuje oporność na leczenie lub nawrót choroby, wskazane jest zastosowanie chemioterapii drugiej linii (zawierającej leki uprzednio niestosowane), a po uzyskaniu ponownego cofnięcia się (całkowitego lub nawet częściowego) przeprowadzenie leczenia konsolidującego (utrwalającego remisję chłoniaka) z zastosowaniem chemioterapii w wysokich dawkach i przeszczepienia własnych komórek krwiotwórczych. Komórki krwiotwórcze pozyskuje się z krwi obwodowej pacjenta w trakcie chemioterapii drugiej linii metodą aferezy komórkowej (z wykorzystaniem aparatu do rozdzielania komórek połączonego z układem żylnym pacjenta za pomocą odpowiedniego cewnika wprowadzonego do żyły głównej górnej przez wkłucie podobojczykowe). Komórki krwiotwórcze są po ich uzyskaniu przechowywane w głębokim zamrożeniu do czasu wykorzystania po zakończeniu leczenia drugiej linii.
W razie kolejnych nawrotów choroby stosowane są inne programy chemioterapii.
