Czym jest nowotwór jelita cienkiego?
Jelito cienkie stanowi ponad 2/3 długości przewodu pokarmowego i znajduje się między żołądkiem a jelitem grubym, od którego oddziela je zastawka krętniczo-kątnicza. Anatomicznie dzieli się na trzy odcinki: dwunastnicę, jelito czcze oraz jelito kręte. Do najważniejszych funkcji jelita cienkiego należy trawienie oraz wchłanianie składników odżywczych.
Nowotwory jelita cienkiego, pomimo znacznych rozmiarów tego narządu, występują sporadycznie i stanowią zaledwie ok. 2% wszystkich nowotworów układu pokarmowego.
Według Krajowego Rejestru Nowotworów w Polsce w 2009 roku zarejestrowano 220 zachorowań na nowotwory tego narządu.
W jelicie cienkim mogą lokalizować się zarówno nowotwory łagodne, jak i złośliwe.
Nowotwory łagodne są zazwyczaj dobrze ograniczone, rosną powoli, rozprężająco, nie penetrują otaczających tkanek ani nie rozprzestrzeniają się do innych narządów. Nowotwory łagodne spotykane w jelicie cienkim to:
- gruczolaki (adenoma) występujące w postaci polipów
- guzy pochodzące z mięśniówki gładkiej,
- tłuszczaki,
- włókniaki,
- naczyniaki.
Nowotwory złośliwe charakteryzują się odmienną budową niż tkanka, z której się wywodzą, dynamicznymi i szybkimi podziałami komórkowymi, naciekaniem otaczających tkanek, wznowami oraz zdolnością tworzenia przerzutów. Nieleczone prowadzą do śmierci pacjenta.
Nowotwory złośliwe najczęściej występujące w jelicie cienkim to:
- gruczolakoraki (adenocarcinoma) 30-50%,
- nowotwory neuroendokrynne przewodu pokarmowego (GEP-NET) 20-50%,
- chłoniaki 15%,
- nowotwory podścieliskowe przewodu pokarmowego (GIST) 7%,
- mięsaki, najczęściej mięśniakomięsak gładkokomórkowy (leyomiosarcoma),
- przerzuty nowotworowe z innych narządów.
Pierwszy typ, czyli raki gruczołowe, przeważnie zlokalizowane są w dwunastnicy w okolicy miejsca ujścia do niej żółci, a chłoniaki w jelicie czczym i krętym. Jelito kręte jest drugim po wyrostku robaczkowym najczęstszym miejscem występowania guzów neuroendokrynnych.
Tematem tego rozdziału są przede wszystkim raki jelita cienkiego. Pozostałe nowotwory zostaną opisane w innych miejscach portalu.
Ryc. Schemat przewodu pokarmowego w ciele człowieka oraz anatomiczny schemat jelita cienkiego wraz z przybliżeniem ujścia jelita cienkiego do okrężnicy