Leczenie
Leczenie uzależnione jest od wieku chorych i występowania chorób współistniejących. Składa się z trzech etapów: indukcji remisji, leczenia poindukcyjnego (konsolidującego) i podtrzymującego.
Leczenie indukujące remisję: u chorych z dużą masą guza proponuje się wstępne podanie prednisolonu i ewentualnie cyklofosfamidu doustnie w celu uniknięcia zespołu rozpadu nowotworu. Stan ten może bezpośrednio zagrażać życiu, gdyż prowadzi do rozwoju ostrej niewydolności nerek, ciężkich zaburzeń elektrolitowych, ciężkiej skazy krwotocznej - zespołu wykrzepiania śródnaczyniowego. Po zmniejszeniu masy nowotworu, a u chorych bez wysokiej limfocytozy i/lub limfadenopatii, przystępuje się bezpośrednio do leczenia indukującego remisję. Najczęściej stosowanym schematem leczenia jest: prednison, antracyklina, winkrystyna i L-asparaginaza. Leki te podaje się przez 4 tygodnie w odpowiednich dawkach i określonych dniach. U chorych na ostrą białaczkę typu Burkitt’a stosuje się duże dawki metotreksatu, arabinozydu cytozyny, cyklofosfamid i etopozyd oraz przeciwciało monoklonalne anty CD-20. Konieczna jest także profilaktyka lub leczenie zajęcia OUN. U chorych na ostrą białaczkę limfoblastyczną B-komórkową, z obecnością chromosomu Philadelfia, łącznie z chemioterapią podaje się inhibitor kinazy tyrozyny. Inhibitory kinazy tyrozyny stosuje się także w kolejnych fazach leczenia.
Leczenie poindukcyjne (konsolidujące) stosuje się po uzyskaniu remisji całkowitej. W tej fazie leczenia stosuje się antymetabolity: arabinozyd cytozyny w dużych dawkach, metotrexat oraz cyklofosfamid i etoposid. Konieczne jest także wykonanie nakłucia lędźwiowego i ustalenie, czy występuje zajęcie ośrodkowego układu nerwowego (OUN). Profilaktycznie podaje się dokanałowo metotrexat (12 mg/m2, 6 x), a po zakończeniu leczenia poindukcyjnego - napromienianie OUN. Zajęcie OUN przez proces białaczkowy jest wskazaniem do podawania dokanałowo metotreksatu, arabinozydu cytozyny i glikokorticoidu aż do ustąpienia zmian oraz napromienianie OUN.
Leczenie pokonsolidacyjne - jego rodzaj zależy od czynników rokowniczych. Chorzy, u których występują niekorzystne czynniki prognostyczne powinni być kierowani do alotransplantacji od dawcy spokrewnionego, a przy jego braku od dawcy niespokrewnionego w pierwszej remisji. Autotransplantację macierzystych komórek krwiotwórczych można wykonać u chorych, dla których nie znaleziono dawcy. Należy uwzględnić wiek chorych (do 60 roku życia), stan ogólny chorego i występowanie chorób współistniejących. Osoby z przeciętnym ryzykiem otrzymują leczenie podtrzymujące przez 2-lata. Wystąpienie nawrotu choroby jest wskazaniem do leczenia reindukującego remisję i alotransplantacji.
Po leczeniu u osób poddanych alotransplantacji komórek krwiotwórczych rekonstrukcja hematopoezy następuje zwykle po 30 dniach. Rekonstrukcja układu odpornościowego rozpoczyna się po około 6 miesiącach i trwa do roku lub dłużej. Do zaburzeń odporności przyczynia się także leczenie immunosupresyjne, które w początkowym okresie zapobiega odrzuceniu przeszczepu. Część chorych wymaga leczenia immunosupresyjnego znacznie dłużej z powodu ostrej lub przewlekłej choroby „przeszczep przeciw gospodarzowi”. Zaburzenia odporności są powodem różnego rodzaju zakażeń. Chorzy wymagają szczególnej troski i rozpoczęcia leczenia zakażenia jak najszybciej, gdyż może ono stanowić zagrożenie życia. Wzrost liczby limfocytów CD4+ powyżej 200 w mm3 jest wskazówką do rozpoczęcia szczepień ochronnych (istnieje kalendarz szczepień).
