Objawy i wczesne wykrywanie
Rak pęcherzyka żółciowego we wczesnych fazach nie daje żadnych charakterystycznych objawów. Pacjent może mieć jedynie objawy patologii, która doprowadziła do rozwoju nowotworu. A więc mogą to być objawy kamicy, przewlekłego zapalenia lub niezbyt charakterystyczne i często trudne do sprecyzowania objawy „dyskinezy dróg żółciowych”, czyli szeroko pojętych zaburzeń transportu i wydzielania żółci. W zaawansowanych fazach, gdy guz osiąga znaczne rozmiary (ryc. 3) pojawiają się objawy bardziej charakterystyczne dla choroby nowotworowej, takie jak spadek masy ciała, osłabienie, utrata apetytu, a w końcu żółtaczka i wyczuwalny w badaniu palpacyjnym patologiczny opór w prawym nadbrzuszu. Ponad 50% RPŻ rozpoznawanych jest przypadkowo, w badaniu mikroskopowym materiału usuniętego w czasie operacji z powodu ataku kamicy żółciowej lub ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego. W związku z powolnym i skrytym rozwojem raka większość guzów rozpoznawana jest w zaawansowanych fazach, uniemożliwiających radykalne leczenie.
Populacyjny skrining w celu wczesnego wykrywania RPŻ nie jest zalecany. Wcześniejsze rozpoznanie możliwe jest przez zwiększoną "czujność onkologiczną" w przypadku występowania u pacjenta czynników usposabiających do rozwoju raka, a w szczególności:
- zróżnicowanie charakteru wykrytych w USG polipów pęcherzyka i w przy podejrzeniu gruczolaka nadzór w celu oceny dynamiki wzrostu i wczesne skierowanie na cholecystectomię – zabieg usunięcia pęcherzyka żółciowego;
- leczenie operacyjne kamicy pęcherzyka, gdy wywiady są długie i średnica złogu (złogów) przekracza 3 cm;
- program nadzoru (okresowe badanie USG) u osób z przewlekłym zapaleniem pęcherzyka i u chorych z pierwotnym stwardniającym zapaleniem dróg żółciowych (PSC).