Czynniki ryzyka raka przełyku
Czynnikami ryzyka nazywamy sytuacje i stany mogące prowokować lub predysponować do powstania nowotworu. Do najważniejszych czynników ryzyka zachorowania na raka przełyku należą:
- wiek, nowotwory przełyku rzadko występują poniżej 55. roku życia,
- płeć – mężczyźni chorują częściej,
- picie wysokoprocentowego alkoholu oraz palenie i żucie tytoniu – najistotniejszy czynnik ryzyka rozwoju raka płaskonabłonkowego,
- czynniki dietetyczne: niedobory witamin, oparzenia gorącymi potrawami, spożywanie ostrych przypraw i nieświeżych pokarmów zanieczyszczonych grzybami pleśniowymi,
- uszkodzenia wywołane czynnikami chemicznymi (kwasy, zasady) – w przypadku poparzenia przełyku dochodzi do 1000-krotnego wzrostu ryzyka zachorowania,
- zespół Plummera-Vinsona (zespół objawów wynikający z niedoboru żelaza obejmujący niedokrwistość oraz zapalenie zanikowe języka i przełyku),
- uwarunkowana genetycznie hiperkeratoza (nadmierne rogowacenie) dłoni i stóp,
- achalazja przełyku – choroba polegająca na zaburzeniach rozkurczu dolnego zwieracza przełyku,
- przełyk Barretta – stan, w którym dochodzi do zastąpienia prawidłowego nabłonka płaskiego dolnej części przełyku przez niewystępujący w tym miejscu w warunkach fizjologicznych nabłonek jelitowy lub żołądkowy (ten proces to metaplazja). Uszkodzenie nabłonka jest związane z drażniącym działaniem treści żołądkowej, która w pewnych stanach chorobowych jest zarzucana do przełyku. Przełyk Barretta jest najistotniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju raka gruczołowego,
- wcześniejsze zachorowanie na raka głowy i szyi zwiększają ryzyko zachorowania na powszechniejszy typ raka – płaskonabłonkowego,
- otyłość i stan po radioterapii śródpiersia – to z kolei czynniki ryzyka rozwoju raka gruczołowego.
