Czynniki ryzyka
Badania potwierdzają, że w przypadku nowotworów żołądka znacznie większą rolę w ich powstawaniu odgrywają czynniki środowiskowe (na które można wpływać) niż genetyczne. Obserwując migracje ludności z krajów o wysokim ryzyku zachorowania na raka żołądka do krajów o niskim ryzyku, stwierdzono, że w kolejnych pokoleniach było ono zbliżone do ryzyka ludności tam mieszkającej.
Do czynników wpływających na zwiększenie ryzyka należą:
- nieodpowiednia dieta (bogata w sól, obfita w konserwowane i wędzone produkty oraz uboga w świeże owoce i warzywa),
- płeć (częściej występuje u mężczyzn),
- stan po częściowej resekcji żołądka,
- przynależność etniczna (częściej chorują Japończycy, Chińczycy, Koreańczycy, mieszkańcy Europy Południowej i Wschodniej oraz Ameryki Środkowej),
- niski status socjoekonomiczny,
- narażenie na czynniki chemiczne (górnicy, hutnicy, pracownicy przemysłu gumowego),
- grupa krwi A,
- występowanie polipów gruczolakowych, zmiany będącej uwypukleniem błony śluzowej żołądka, która wiąże się z ok 10-20% ryzykiem przemiany złośliwej,
- zakażenie Helicobacter pylori (bakteria ta jest przyczyną zwiększenia zapadalności na raka i chłoniaka żołądka, wywołuje przewlekłe zapalenie błony śluzowej prowadzące do przemian nowotworowych; przyjmuje się, że od zakażenia do rozwoju nowotworu mija powyżej 30 lat),
- palenie tytoniu (aż dwukrotny wzrost ryzyka),
- zachorowania na nowotwory żołądka w rodzinie (rodzice, dziadkowie, rodzeństwo),
- czynniki genetyczne (rzadkie zespoły, takie jak zespół Lyncha, Peutza-Jeghersa, Gardnera),
- choroba Addisona-Biermera – niedokrwistość złośliwa (w związku z zaburzeniami w układzie odpornościowym dochodzi do zaniku błony śluzowej żołądka, co wiąże się to ze wzrostem ryzyka zachorowania),
- choroba Menetriera (przerost błony śluzowej żołądka).
Choroba wrzodowa żołądka nie stanowi stanu przedrakowego a przemiana wrzodu w nowotwór złośliwy ma miejsce bardzo rzadko. Należy jednak pamiętać, że stwierdzenie owrzodzenia śluzówki żołądka w trakcie przeprowadzanego badania endoskopowego jest wskazaniem do pobrania materiału do badania mikroskopowego.
