Typy morfologiczne
MPNST występuje w następujących wariantach:
- Postać klasyczna – wrzecionowatokomórkowa i pleomorficzna (obejmuje też nowotwory wtórne powstałe w polu napromieniania, może zawierać obszary martwicy i wykazywać podobieństwo do tkanki chrzęstnej, kostnej, a nawet mięśniowej – guz Tritona). Około połowy przypadków stanowią postaci wrzecionowatokomórkowe MPNST, związane z zespołem genetycznym nerwiakowłókniakowatości typu 1, które rozwijają się na podłożu zmian łagodnych – nerwiakowłókniaków.
- Rzadszą odmianę stanowi wariant epitalioidny – powstaje zwykle w bardziej powierzchownych lokalizacjach, również między innymi z przekształcenia łagodnego nerwiaka do MPNST.
Guzy chromochłonne i przyzwojaki tworzą charakterystyczne struktury tkankowe, a także wykazują swoiste reakcje histochemiczne (wybarwiają się kolorem po użyciu specyficznych technik w badaniu mikroskopowym), pozwalające na ustalenie rozpoznania. Niestety, żadna z ocenianych w badaniu mikroskopowym cech nowotworu (jego wielkość, liczba podziałów komórkowych, wielkość obszarów martwicy i inne) nie mają znaczenia rokowniczego. Odmiana nowotworu powstająca na szyi z kłębka szyjnego (struktury wrażliwej na stężenie tlenu i dwutlenku węgla w krwi) nazywa się kłębczakiem.
Nerwiaki zarodkowe wykazują różny stopień różnicowania podścieliska (otaczających komórek, w których sąsiedztwie leży nowotwór), dojrzewania komórek nowotworowych oraz podziałów i rozpadów jąder tych komórek. Nasilenie wymienionych cech stanowi ważny czynnik rokowniczy. W obrębie nerwiaka zarodkowego wyróżnia się:
- nerwiaka płodowego zwojowego – postać wykazująca różnicowanie w kierunku komórek zwojów nerwowych,
- nerwiaka płodowego torbielowatego – postać torbielowata, o lepszym rokowaniu.
