Objawy, wczesne wykrycie
Grupą, którą monitoruje się okresowo, są chorzy, u których mięsaki występowały rodzinnie i z wcześniej wspomnianymi zespołami genetycznymi. U ludzi bez pozytywnego wywiadu rodzinnego ze względu na rzadkość występowania choroby nie prowadzi się badań skriningowych. W takich przypadkach najlepszym wyjściem jest zgłaszanie się do specjalisty z niepokojącymi objawami i samokontrola.
Najczęstszym objawem jest niebolesny guz tkanek miękkich położony pod powięzią – cienką błoną otaczającą grupy mięśni. Guz daje różnego stopnia zniekształcenie zarysu kończyny. Stwierdzenie położenia podpowięziowego upoważnia do postawienia wstępnego rozpoznania mięsaka niezależnie od jego wymiarów.
Wywiad chorobowy może być różny: od kilku tygodni do wielu lat, jednak szczególną uwagę kliniczną powinien budzić krótki wywiad (kilka miesięcy) lub przyspieszenie wzrostu w ostatnim okresie. Świadczy to o agresywności choroby.
Inne rzadziej występujące objawy kliniczne mięsaków to ból, ograniczenie ruchomości w stawie, obrzęk, zaburzenia o charakterze neurologicznym lub naczyniowym. Objawy ogólne są bardzo rzadkie i należą do nich stany podgorączkowe i osłabienie. Późnym objawem są dolegliwości wynikające z naciekania nowotworu na nerwy i naczynia krwionośne, rzadziej na szpik kostny.
Mięsaki w jamie brzusznej (przestrzeni za- lub śródotrzewnowej) mogą prowadzić do niedrożności przewodu pokarmowego.
Mięsaki najczęściej lokalizują się na kończynach (50%), tułowiu, w przestrzeni wewnątrz- i zaotrzewnowej (15%) oraz na głowie i szyi (10%). Chorzy z mięsakami zlokalizowanymi w zakresie głowy lub szyi zgłaszają się wcześniej, natomiast mięsaki w stadium bardziej zaawansowanym w chwili rozpoznania dotyczą lokalizacji wewnątrz- i zaotrzewnowej. Mięsaki mogą powstać także w przewodzie pokarmowym lub jego podścielisku – wtedy określane są jako nowotwory podścieliska przewodu pokarmowego (ang. gastrointestinal stromal tumors, GIST); informacje na ten temat znajdują się w rozdziale dotyczącym nowotworów złośliwych narządów trawiennych (C15-C26).
