Czym są białaczki?
Białaczki są to choroby nowotworowe układu krwiotwórczego, w których stwierdza się komórki nowotworowe we krwi i w szpiku. Potocznie określa się tą nazwą grupę chorób białych krwinek krwi. Choroby te dzieli się na:
- białaczki ostre, charakteryzujące się bardzo szybkim postępem i wymagające praktycznie natychmiastowego leczenia,
- przewlekłe, rozwijające swoje objawy dużo wolniej, nawet w okresie kilku lat.
Białaczki dzielimy również na podstawie podtypu komórek wywodzących się ze szpiku, które ulegają uszkodzeniu, na:
- ostrą i przewlekłą białaczkę szpikową,
- ostrą białaczkę limfoblastyczną i przewlekłą białaczkę limfocytową.
Podział ten wywodzi się z dwóch podstawowych podtypów komórek wywodzących się ze szpiku kostnego:
- limfocytów stanowiących podstawę układu odpornościowego organizmu człowieka – białaczki limfoblastyczna i limfocytowa,
- komórek mieloidalnych (szpikowych):
- białe komórki krwi (oprócz limfocytów), czyli granulocyty i monocyty, w dużym skrócie pełniące również funkcje obronne,
- megakariocyty, czyli komórki tworzące płytki krwi odpowiadające za odpowiednie krzepnięcie krwi,
- czerwone krwinki krwi przenoszące tlen do tkanek – od nich wywodzą się białaczki szpikowe ostre i przewlekłe.
Cechą charakterystyczną wszystkich białaczek jest niekontrolowane namnażanie się komórek (proliferacja) i ich „odkładanie się” w różnych narządach organizmu, powodujące różne objawy związane z chorobą. Na przykład naciek w szpiku, który jest miejscem produkcji wszystkich komórek krwi, może być tak duży, że brak jest miejsca dla ich prawidłowego powstawania.We krwi obwodowej stwierdza się wówczas zmniejszone ilości wszystkich komórek wcześniej wspomnianych: niedokrwistość (mała liczba czerwonych krwinek krwi), granulopenię (zmniejszenie ilości krwinek odpowiadających za odporność) i małopłytkowość (niedobór krwinek odpowiadających częściowo za krzepnięcie krwi). Proces nowotworowy może szerzyć się na węzły chłonne, wątrobę i śledzionę; dotyczy to przede wszystkim białaczek z linii limfoidalnej ostrych i przewlekłych. W rozrostach z monocytów, oprócz zajęcia wątroby i śledziony, dochodzi do przerostu dziąseł (proces nowotworowy) i zmian w skórze. Do zajęcia ośrodkowego układu nerwowego dochodzi w ostrych białaczkach limfoblastycznych oraz szpikowych wywodzących się z monocytów i monoblastów.
